Leestijd: 4 minuten
Mijn zoontje Noud van vijf is een gevoelige jongen en als hij huilt, dan mag de hele straat weten dat hij verdriet heeft. Noud neemt ook uitgebreid de tijd om zijn emoties te uiten en het maakt hem niet uit of dit in een drukke winkelstraat is, met een vriendje in de speeltuin of gewoon thuis. Misschien herken je dit ook bij je eigen kind. Toen hij een jaar of twee was ben ik me gaan verdiepen in het fenomeen ‘huilen’. Ik merkte dat ik hem minder tijd gaf dan hij nodig had om te ontladen, waardoor hij soms uren laten nog kon jammeren of huilen om kleine dingen. Ik begreep het niet. In mijn ogen was het ‘allang’ weer goed, maar ik kwam erachter dat het zo dus niet werkte…
"Eet veel groenten en fruit, zorg voor veel lichaamsbeweging en huil minstens één keer per week lekker uit"
Ik kocht een aantal boeken en elke inleiding gaf aan dat huilen gezond is en erg goed voor de ontwikkeling voor kinderen. Onderaan vind je de titels van de boeken waar ik mijn inspiratie voor deze blog vandaan heb gehaald. In de Westerse cultuur wordt huilen vaak negatief beoordeeld. Wij hebben hier geen ‘huilcultuur’, zoals sommigen volken. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar de functie van huilen en in het bijzonder naar tranen. In deze blog lees je welke voordelen huilen heeft voor je kinderen, waarom kinderen soms uren later nog steeds jammeren om kleine dingen en hoe je hier als ouder meer om kunt gaan.
De belangrijkste voordelen van huilen op een rij
1. Huilen vermindert lichamelijke spanning, angst en depressie
Emotionele tranen helpen spanning te verlichten doordat ze bepaalde stoffen afscheiden, zoals ACTH (adrenocorticotroop hormoon). Na stress kan er teveel van dit hormoon ontstaan, waardoor het lichaam reageert met 'vechten' of 'vluchten'. Een zeer effectieve stressreactie (in noodsituaties). Als je huilt dan verdwijnen deze stoffen via de tranen. Hierdoor zijn heftige reacties, zoals schreeuwen, slaan en dingen kapot maken vaak niet meer nodig.
In tranen bevindt zich ook de stof catecholaminen (bijv. adrenaline en dopamine). Deze beïnvloeden het zenuwstelsel. De uitscheiding van deze stoffen door middel van tranen zorgt ervoor dat de kans op psychische en lichamelijke klachten een stuk kleiner wordt.
2. De bloeddruk daalt en hersengolven lopen meer synchroon
Een stevige huilbui zorgt ervoor dat je bloeddruk daalt, de lichaamstemperatuur zakt en de hersengolven meer synchroon open. Terwijl je als ouder vaak de spanning voelt opkomen als jouw kind het op een huilen zet, zorgen deze verschijnselen er juist voor dat jouw kind ontspant.
3. Minder vatbaar voor ziektes
Is jouw kind erg boos of verdrietig, maar durft het dit niet te uiten? Na het tijdje zou je dit kunnen merken aan klachten als gespannen handen, hartkloppingen, buikpijn, hoofdpijn of pijn in de schouders. Ook is je kind vatbaarder voor ziektes als er onvoldoende ruimte is om te ontladen. Mocht je de klachten herkennen bij jouw kind en heb je al die tijd geen idee waar dit vandaan komt? Laat je kind eens wat vaker goed uithuilen. Hoe je dit doet lees je aan het eind van deze blog.
Waarom blijft je kind soms huilen?
Misschien herken je het voorbeeld van Noud wel. Als jouw kind een tijdje heeft gehuild, leid je jouw kind even af door snel te knuffelen, voeding te geven of even gerust te stellen en weer te laten spelen. Vervolgens merk je dat jouw kind steeds weer gaat huilen bij elk kleinigheidje. De spanningen zijn als het ware bij elkaar opgeteld en het lijkt dan dat je kind doet alsof het huilt. Vaak begrijp je als ouder niet direct waarom het nog steeds zo snel verdrietig is.
Het gebroken koekje-fenomeen
De werkelijke reden is dat je kind bij de eerste aanleiding niet goed heeft kunnen ontladen.
Als je het huilen accepteert, niet analyseert, je kind niet ondervraagt of uithoort over het waarom, dan kan hij uithuilen met als resultaat dat hij zich rustig en gelukkig voelt.
Je gaf je kind een 'gebroken koekje' (afleiding), terwijl het om een heel koekje (uithuilen) vroeg.
Controlepatronen bij opvoeders en kinderen
Doordat opvoeders vaak niet weten wat de waarde van huilen is, gebruiken ze vaak manieren (controlepatronen) om het huilen van een kind te laten ophouden. Controlepatronen hebben alleen tijdelijk een kalmerend effect, omdat de onderliggende spanning er niet door ontladen wordt.
Kinderen kunnen ook controlepatronen hebben. Zij zullen deze vertonen wanneer het huilen steeds wordt gestopt of genegeerd. Ze gaan hun eigen huilen op den duur ook onderdrukken.
Controlepatronen van opvoeders kunnen zijn:
- bewegen (schommelen, heen en weer wiegen)
- voeden om te troosten
- afleiden (praten, zingen, speelgoed geven, boekjes lezen)
- schreeuwen, slaan, tikken geven
- medicijnen geven
Controlepatronen van kinderen kunnen zijn:
- vragen naar borst of fles om getroost te worden
- aan speen of duim zuigen
- te veel eten
- zich aan je vastklampen
- vast blijven houden aan een knuffel of lapje
- vragen om vermaakt te worden
- hyperactief gedrag vertonen
- zelf heen en weer schommelen
- hoofdbonzen
Als een kind ná de activiteit toch gaat huilen, snel boos of geïrriteerd is, dan is er nog onderdrukte spanning. De spanning is nog niet ontladen en je kunt er vanuit gaan dat het gedrag van het kind een controlepatroon is geweest.
Dit kun je doen als jouw kind huilt
Een veilige therapie om je kind op een veilige manier te laten huilen is de 'holding-therapie'. Dit houdt in dat je als opvoeder het kind liefdevol vasthoudt en aanmoedigt tot huilen. Neem je kind in je armen en kijk ernaar. Voel zijn energie en houd je kind rustig vast, zonder het te wiegen. Deze manier is zeer effectief, maar vraagt veel van jou als ouder. Dit kan tien minuten duren, maar ook anderhalf uur.
Er zijn ook nog andere manieren die je kunt toepassen als jouw kind huilt.
- Voldoe aan de onmiddellijke behoefte (luier verschonen, drinken of eten aanbieden).
- Haal diep adem en probeer je te ontspannen. Wees je bewust van je liefde voor je kind.
- Laat je kind weten dat je van hem/haar houdt, wat hij/zij ook voelt.
Laat weten: 'Huilen mag'. - Luister actief, dus breng gedachten, gevoelens van het kind onder woorden.
Je hoeft niet te interpreteren, want dit kan juist voor onbegrip bij je kind zorgen. - Laat merken en voelen dat je jouw kind begrijpt/wilt begrijpen.
- Let op je eigen emoties. Als je zelf ook moet huilen, ga je gang.
Vertel dat je verdrietig bent en dat je het moeilijk vindt.
Als je van jongs af aan ervaart dat verdriet een geaccepteerde emotie is, dan leer je dat verdriet bij het leven hoort.
Gun jezelf tijd om controlepatronen te ontdekken en te veranderen
Probeer je vanaf nu eens bewust te zijn van het huilen bij jouw kind en jouw handelen. Besef je dat huilen bij heel jonge kinderen een proces is om spanning kwijt te raken en te ontladen. Het heeft een positief effect op het gevoel van eigenwaarde van jouw kind als je het huilen accepteert.
Natuurlijk is dit niet altijd even makkelijk. Af en toe betrap ik me er op dat ik Noud of Siem alsnog niet goed genoeg heb laten ontladen, maar over het algemeen weten ze dat ze altijd en overal mogen uithuilen. Ook al is dat in Noud zijn geval met veel geluid en soms van lange duur. Ik weet wat de voordelen zijn én dat ik de rest van de dag meer rust heb.
Download hier de gratis poster
Vond je dit een waardevolle blog en wil je helpen om de Pura Vida School te laten groeien?
Deel deze blog dan via je socials of laat hieronder een reactie achter.
Geraadpleegde bronnen:
Hasselt-Mooy, V. H. (2007). Huilen Boos zijn Ruzie (3de editie). SWP.
Solter, A. (2000). De taal van huilen. Haarlem: De Toorts.
De foto's zijn afkomstig van Unsplash.
Reactie plaatsen
Reacties